Werkstress is een veelkoppig monster”, zegt Martin Bos, arbeids- en organisatiedeskundige bij Arbo Unie. “De ervaring van stress is zeer individueel: wat voor de één stressvol is, vindt de ander bijvoorbeeld juist prettig. Er zijn veel mogelijke factoren die stress kunnen veroorzaken. Denk aan grote hoeveelheden werk en tijdsdruk, maar ook rolonduidelijkheid of ongewenste omgangsvormen. Daarnaast zijn er grote verschillen hoe mensen met stress omgaan (coping). Als je stressklachten wilt tegengaan, is het zaak om niet alleen de oorzaken te lijf te gaan, maar ook te kijken wat je kunt doen om je als organisatie daar beter tegen te wapenen. Bijvoorbeeld door ook energiebronnen aan te boren.”
Wat borrelt er onder het oppervlak?
Dat een toenemend aantal organisaties beleid formuleert op de aanpak van werkstress, juicht Bos toe. “Belangrijk is dat organisaties laten zien dat ze de problematiek serieus nemen. Je zult dan wel echt de diepte in moeten gaan. De pavlovreactie op klachten over een hoge werkdruk is vaak om de oplossing te zoeken in meer capaciteit. Zonder dat daarbij eerst voldoende is onderzocht wat die werkdruk dan precies behelst. Het kan bijvoorbeeld ook zo zijn dat ICT-systemen niet goed werken, waardoor mensen niet kunnen doorwerken, of dat het in de processen zit, of in de samenwerking met andere afdelingen of met je leidinggevende. Dat soort onderliggende stressfactoren, die veel frustratie kunnen opleveren, blijven op die manier onderbelicht en onbehandeld. Met als gevolg dat de aanpak van werkstress niet veel verder komt dan symptoombestrijding.”
Gebruik de denkkracht van je medewerkers
Een goede manier om de onderliggende stressfactoren boven tafel te krijgen, is om daar samen met medewerkers uitvoerig aandacht aan te besteden. Bos: “Ga op een afdeling waar klachten over hoge werkdruk zijn, eens goed bekijken: hoe ziet ons werk eruit? Wat levert ons nou zo veel stress op? Het mooie is dat medewerkers daar zelf vaak ideeën over hebben. En ook graag bereid zijn mee te denken over oplossingsrichtingen. Zo maak je gebruik van de denkkracht van je medewerkers en voelen ze zich ook nog eens gehoord. Dat je er als organisatie mee bezig bent en hen daarbij betrekt, is vaak al de helft van de oplossing.”
Positieve aanpak
De arbeids- en organisatiedeskundigen van Arbo Unie begeleiden regelmatig dergelijke trajecten. “Belangrijk is om aandacht te geven aan zowel de energievreters als energiebronnen in het werk. Als er te veel energievreters zijn, is de kans groot dat mensen werkstress ervaren. En als er meer energiebronnen zijn, heeft iemand snel meer werkplezier. Probeer dus gezamenlijk de stressfactoren op te sporen en te elimineren en op zoek te gaan naar energiebronnen. Dat kan individueel, maar ook in teamverband. Samenwerking, steun van collega’s en leidinggevende en plezier zijn vaak belangrijke energiebronnen. Onze ervaring is dat door het vergroten van die energiebronnen medewerkers veel beter een hoge werkdruk aankunnen.”
Dit artikel is eerder gepubliceerd op de site van Arbo Unie
Gratis webinar werkstress
Wilt u ontdekken wat u als werkgever anders kan doen om werkstress te verlichten? Bekijk dan dit gratis webinar. Daarin presenteert Prof. dr. Willem van Rhenen, Chief Health Officer van Arbo Unie, een aanpak die echt zoden aan de dijk zet. Schrijf u hier in!
