Thom Verheggen heeft alle redenen en bezwaren tegen ontmanagen voorbij zien komen. ‘We zouden het wel willen hoor, maar dat gaat hier dus nooit lukken’. Maar het zijn vaak nonsens argumenten. Nergens op gebaseerd, zegt Verheggen, auteur van het boek Ontmanagen voor managers.

Verheggen weerlegt de vijf belangrijkste bezwaren tegen de beweging naar minder management en zelfsturing.

Bezwaar 1: ‘Zelfsturing werkt niet in deze sector’

‘Ik kan me voorstellen dat zoiets heel goed werkt bij hoogopgeleide zelfstandige professionals zoals in de IT-sector of bij de semioverheid, maar bij ons niet.’ Maar voorbeelden van platte organisaties met weinig management kom je echt overal tegen.

We zien inderdaad IT-bedrijven, maar ook aannemers, industriële bedrijven, gemeenten, zorginstellingen, ingenieursbureaus, koekenbakkers, schoonmakers en vele anderen. Hoogopgeleid én laagopgeleid. In sectoren met veel en weinig regels. Kleine en grote organisaties. Uw sector is dus geen reden om niet te gaan ontmanagen.

Bezwaar 2: ‘Sommige mensen vrágen om aansturing’

‘Ik zou dit best wel willen, maar sommige mensen vrágen gewoon om heldere instructies en willen precies weten wat en hoe ze het moeten doen.’ Dit zal zeker waar zijn. Zo hebben we immers lange tijd gefunctioneerd.

Dit verschijnsel noemen we ook wel ‘aangeleerde hulpeloosheid’. Als je mensen gaat behandelen als kinderen, gaan ze zich gedragen als kinderen. Je kunt je gaan afvragen wiens schuld dat is, veel interessanter is het hoe je dat kunt doorbreken. Als mensen uit gewoonte (of angst) vragen om instructie, is dat geen reden om die zomaar te geven, als je daadwerkelijk dat patroon wilt doorbreken.

Probeer er dus samen achter te komen wat de instructie zou zijn als de medewerker haar zelf mocht geven, waaróm die instructie van de manager gewenst is, en laat hem of haar ontdekken dat de wereld niet vergaat als er zonder instructie fouten worden gemaakt.

Lees ook: Manager snapt zelfsturing (nog) niet

Bezwaar 3: ‘Niet iedereen wil zonder manager’

Zelfsturing is geen ultiem doel voor iedereen. Ik hoort het ook menige thuiszorghulp zeggen: ‘Wij moeten ook gaan zelfsturen.’ Een grappige contradictie. Als je volledig zelfsturende teams als enige alternatief ziet voor de huidige situatie zijn er veel bezwaren aan te voeren en kom je nooit in beweging.

Als je echter elke stap in die richting de moeite waard vindt, waar je ook eindigt, is de eerste stap snel gezet. Doe dat met de mensen die dat heel graag willen. Focus je op die groep. De rest volgt, bij succes en plezier.

Zelfsturing blijkt medewerkers te motiveren in hun werk, en draagt eraan bij dat medewerkers het management hoger waarderen, zo bleek onlangs uit onderzoek van Effectory.

Bezwaar 4: ‘De buitenwereld dwingt ons’

‘Wij denken zelf wel heel plat en horizontaal, zonder baasjes, maar uiteindelijk wil de klant toch de manager of directeur spreken.’ Vraag je ten eerste nóg een keer af of dit echt zo is, of dat stiekem toch je ego meespeelt. Wil je klant de baas spreken, of de allerbeste technicus of deskundige, met het meeste verstand van zaken?

En mocht het de baas zijn, waarom maak je daar dan geen expliciete rol van? ‘Wie wil er “baas voor buiten” zijn?’

Bezwaar 5: ‘Er is niet alleen maar “leuk” werk’

‘Het is wel een mooie gedachte, dat iedereen alleen maar doet waar hij echt goed in is en wat ie leuk vindt. Maar we hebben ook een organisatie overeind te houden. Uiteindelijk moeten er toch rekeningen betaald worden, salarissen en aandeelhouders.’ Dat klopt allemaal, maar vreemd genoeg zien we leuk werk en geld verdienen als tegenstelling.

Bewezen is inmiddels dat bevlogen en betrokken medewerkers hetzelfde kosten en meer opleveren. Als iedereen naar zich toetrekt waar hij goed in is, plezier in heeft en de meeste waarde toevoegt, zal er vast nog wat werk overblijven. Als je dat restje ‘corvee’ met elkaar verdeelt is het probleem opgelost. (Bron: Management Impact)

TIP: Geïnteresseerd in zelfsturing en een slanker management? Bestel Ontmanagen voor managers van Thom Verheggen