Ik beken: ik heb hem niet helemaal gelezen. Maar dat is dan ook niet de bedoeling. Het doel van het boek, zo schrijven de drie redacteuren, is om een overzicht te geven van de concepten en theorieën die ten grondslag liggen aan hoe wij tegenwoordig denken over HRM. Het boek is bestemd voor zowel HR-professionals, als voor studenten en docenten op universiteiten en hogescholen. Want, stellen de drie wat streng: ‘Wij zijn van mening dat iedereen die zich met dit vakgebied bezighoudt de saillante theorieën zou moeten kennen’. Oeps…. In elk geval heeft nu niemand meer een excuus om ze niet te kennen.
Meta-reflectie
In het eerste deel van de inleiding lichten de auteurs de gekozen werkwijze toe; waarom vijftig theorieën en waarom deze vijftig, startend in 1960? Hoe zijn de auteurs gevonden (uit het netwerk) en hoe is de opbouw van de hoofdstukken?
In elk geval heeft nu niemand meer een excuus om de saillante theorieën niet te kennen”
Het tweede deel van de inleiding is een beschouwing. De auteurs reflecteren op de achtergronden van de grondleggers van de theorieën; meer mannen dan vrouwen, veel psychologen, de meesten uit de Verenigde Staten. En ze geven aan hoe theorieën niet los gezien kunnen worden van de tijd waarin zij tot stand zijn gekomen. Deel twee is daarmee een soort meta-reflectie op de geschiedenis van het vakgebied.
Persoonlijke noot
Na de inleiding volgen vijftig hoofdstukken, voor elke theorie een hoofdstuk. Ze zijn weergegeven in chronologische volgorde. Het is beslist geen droge opsomming. Dat komt mede doordat iedere auteur een persoonlijke noot toevoegt over zijn of haar relatie met de theorie of de grondlegger. En interessant is zeker de beschrijving van achtergronden van de grondlegger, de mens achter de theorie. Nooit geweten of kunnen vermoeden dat Herzberg – de man van de beroemde motivatietheorie X en Y – is gepromoveerd op het onderwerp elektroshocktherapie.
Nooit geweten dat Herzberg – de man van de beroemde motivatietheorie X en Y – op het onderwerp elektroshocktherapie is gepromoveerd ”
Wie zou dit boek waarvoor gebruiken? Ik kan me voorstellen dat voor het onderwijs combinaties van hoofdstukken waardevol zijn al naar gelang het HR-curriculum. Voor de HR-professional kan de Canon dienen als naslagwerk. Ik zie de waarde vooral in de onderbouwing van beleidskeuzes en als voeding van de professionele discussie die HR daarbij voert.
Huzarenklus
Ik besef dat een boekbespreking toch eigenlijk ook iets kritisch over het object van bespreking moet schrijven. Ik heb vooral respect voor deze huzarenklus. Het is een rijk boek. Vijftig theorieën, ik mis er geen en degene die beschreven worden zijn inderdaad de bekendste. De hoofdstukken zijn van een leesbare lengte, de beschrijving van de grondlegger interessant, de figuren relevant, de persoonlijke noten maken het…persoonlijker.
Alleen het dankwoord gaat mij wat ver: ‘Verder willen we elkaar bedanken (…) voor de buitengewoon plezierige en vruchtbare samenwerking’. Maar ach, ik begrijp het wel. Volgens de Goal Setting Theory van Locke en Latham (hoofdstuk 8), was er sprake van een specifiek en uitdagend doel met een hoge doeltoewijding als moderator. Dan leidt een prachtige prestatie tot grote tevredenheid.
Hans van der Heijden
Canon van HRM, 50 theorieën over een vakgebied in ontwikkeling.Geschreven door ruim zestig auteurs, voornamelijk wetenschappers uit Nederland en Vlaanderen, onder redactie van Dr. Willem de Lange, mw. Prof. Dr. B.I.J.M. van der Heijden, Prof. dr. Peggy De Prins. Klik hier voor meer informatie
