Karien van Gennip (CDA), demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, meldde op 15 juni in een Kamerbrief dat de achterstanden bij de WIA-claimbeoordeling niet langer oplopen. Desondanks zijn de achterstanden nog steeds groot. Daarom kondigde de minister de nieuwe maatregel ‘praktisch beoordelen’ aan, die op 1 juli ingaat. Daarnaast verlengde Van Gennip 2 bestaande maatregelen.
Besparing op WIA-claimbeoordelingen
Bij het praktisch beoordelen hoeft de verzekeringsarts geen volledig belastbaarheidsprofiel in kaart te brengen, zoals nu het geval is. De arts beoordeelt alleen of de medewerker beperkingen heeft die de belasting in de beschreven werkzaamheden overschrijden. De inkomsten uit de feitelijke werkzaamheden bepalen vervolgens de mate van arbeidsongeschiktheid.
Het achterwege laten van deze theoretische schatting moet een besparing van 2.000 tot 3.000 WIA-claimbeoordelingen per jaar opleveren. De maatregel gaat geldt voor een periode van 3 jaar.
Overige arbeidsongeschiktheidsbeoordelingen, zoals de Eerstejaars Ziektewetbeoordeling, de WAO, WAZ en Wajong vallen buiten de maatregel. Het UWV zal het effect van de maatregel praktisch beoordelen monitoren.
Verlening van tijdelijke maatregelen
Naast het invoeren van een nieuwe maatregel, verlengt de minister ook 2 bestaande maatregelen. Eén van die maatregelen betreft de mogelijkheid om WIA-voorschotten kwijt te schelden. Dit beleid liep oorspronkelijk tot 31 december 2023, maar is nu met 1 jaar verlengd.
Daarnaast is ook de 60-plusregel verlengd tot en met 31 december 2024. Deze maatregel maakt het voor (ex-)werknemers van 60 jaar of ouder mogelijk om een vereenvoudigde beoordeling van de WIA-aanvraag te krijgen, zonder tussenkomst van een verzekeringsarts. In de Kamerbrief laat de demissionair minister weten dat de resultaten van deze maatregel positief zijn.
3 nieuwe varianten door OCTAS
Om in de toekomst forse achterstanden te voorkomen, heeft de Onafhankelijke Commissie Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) onlangs 3 nieuwe varianten voor het WIA-stelsel gepresenteerd. Deze varianten zijn slechts adviezen aan het kabinet; het is nog niet duidelijk of het kabinet deze adviezen daadwerkelijk zal overnemen.
De 3 varianten zijn als volgt:
- Huidige stelsel verbeteren. In deze variant wordt het stelsel niet volledig herzien, maar vereenvoudigd.
- Werk staat voorop. Hier ligt de nadruk op wat mensen wel kunnen, in plaats van wat ze niet kunnen.
- Basis voor werkenden. OCTAS stelt 1 gelijke regeling voor alle werkenden voor.
Wil je meer weten over het advies van de commissie? Je leest het hier: https://www.pwnet.nl/47172/octas-presenteert-3-varianten-om-wia-stelsel-te-vereenvoudigen
Oorzaak achterstand WIA-claimbeoordelingen
De behoorlijke achterstand bij de WIA-beoordelingen voor langdurig zieke of arbeidsongeschikte medewerkers is ontstaan door een groot tekort aan verzekeringsartsen. Om de mismatch tussen de vraag naar en het aanbod van sociaal-medische beoordelingen recht te trekken, heeft het ministerie van SZW de afgelopen jaren maatregelen genomen, zoals de 60-plusregeling en de mogelijkheid om WIA-voorschotten kwijt te schelden.
Daarnaast werd de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) opgericht. Deze commissie adviseert het ministerie over een stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid dat betaalbaar, uitvoerbaar en uitlegbaar is.
