Recent grootschalig onderzoek in de Verenigde Staten wijst uit dat twee derde van de werknemers aldaar nog nooit met AI heeft gewerkt. Onderzoek onder Nederlandse mkb-bedrijven komt tot een vergelijkbare conclusie: een derde past AI toe in bedrijfsprocessen, twee derde dus niet. “Je moet vooral goed letten op de mensen die AI al wél gebruiken”, zegt Remy Reurling, creative producer bij online leeraanbieder GoodHabitz. “Zij experimenteren namelijk veel. Moedig dat op zich aan, maar leer deze mensen tegelijkertijd hoe ze het verantwoord gebruiken.”
Hij geeft een voorbeeld uit eigen huis. “Bij GoodHabitz werken veel jonge mensen met een behoorlijke digitale basis. Hier zijn apps voor AI-prototyping vrij populair. Daarmee kun je eenvoudig eigen webapplicaties bouwen, op basis van data die je erin stopt. Maar voor je het weet, heb je een enorm datalek. Daar moet je mensen bewust van maken. Gebruik AI, maar gebruik het verstandig. Denk na over wat je er allemaal in stopt.”
Informeer mensen over de wet en wat deze wetgeving inhoudt. Vertel wat je daar als bedrijf aan gaat doen en wat dit voor medewerkers betekent”
Onderschat gebruik niet
De mensen die nog géén gebruik maken van AI-tools – of zeggen dat niet te doen – moet je als HR-professional zeker niet onderschatten, vindt Reurling. “Vrijwel iedereen komt namelijk vroeg of laat in aanraking met AI, of je dat nu wilt of niet. Soms gebeurt het al onbewust in de pauze, met een foto waar een AI-tool iets grappigs van maakt. Maak mensen, ieder op diens eigen niveau, bewust van zaken als dataveiligheid en privacy. Iemand die veel werkt met computers heeft veel training nodig. Dan kun je ook gaan denken aan een training in het schrijven van effectieve prompts. Maar voor bijvoorbeeld een productiemedewerker kan basiskennis volstaan. Het is aan HR om hier nuance in aan te brengen.”
Medewerkers informeren
Want de Europese Artificial Intelligence Act verlangt dat alle werknemers begrijpen hoe AI-tools werken, dat ze er effectief gebruik van kunnen maken en dat ze er veilig mee werken. De mate van AI-geletterdheid is afhankelijk van het niveau en het werk van elk individu. De wet is al bijna een jaar van kracht en vanaf 1 augustus 2025 – over minder dan twee maanden dus – wordt naleving gecontroleerd en treedt een boetesysteem in werking.
Om een goed niveau van AI-geletterdheid binnen het team te waarborgen, adviseert Reurling een aanpak in drie stappen: communicatie, beleid en training. “Om met het eerste te beginnen: informeer mensen over de wet en wat deze wetgeving inhoudt. Vertel wat je daar als bedrijf aan gaat doen en wat dit voor medewerkers betekent.”
Beleid en training
Het tweede punt betreft beleid. “Stel voor het gebruik van AI-regels op. De AI Act is primair compliance”, stelt hij, om er direct aan toe te voegen dat veel zaken op het bord van HR terechtkomen. Zoals de onboarding van nieuwe medewerkers. “Je zult moeten controleren of die voldoende AI-geletterd zijn en ze daartoe eventueel moeten opleiden.”
“En zo belanden we vanzelf bij punt drie: training”, vervolgt Reurling. “Je wilt niet alleen dat mensen de risico’s van AI begrijpen; je wilt ook dat ze er optimaal gebruik van maken, dat ze productiever worden door AI. Na een basistraining zul je de kennis regelmatig moeten bijhouden. De kracht zit in herhaling, want alleen dan blijft het plakken.”
Parallel met computer
Reurling ziet parallellen met het leren werken met computers. “Je kunt je nu amper meer voorstellen dat je tijdens een training leerde hoe je met je muis naar de rechterbovenhoek van je scherm gaat omdat werken met computers voor ons vanzelfsprekend is geworden. Maar dat geldt nog niet voor werken met AI. Dat zullen we moeten leren, ook die twee derde van de mensen die er nog niets mee doet en dat misschien wel best vindt ook. Die hebben niet alleen training nodig voor hun persoonlijke ontwikkeling en employability. Nee, er ligt ook een wettelijke plicht!”
Kijk voor meer informatie het webinar ‘Versterk de AI-geletterdheid van je organisatie’ terug.
Dit artikel is gesponsord door GoodHabitz.
