"De uitloop van deze zaak heeft veel gevolgen", zegt Ritmeester, arbeidsrechtadvocaat bij Workx Advocaten. "Niet alleen voor werkgevers, maar ook voor zzp'ers, opdrachtgevers, opdrachtnemers en voor werkenden."
Wat speelde er?
Wat speelde er bij de Hoge Raad over taxidienst Uber? Daarvoor moeten we eerst even terug in de tijd. In de Deliveroo-uitspraak van 2023 heeft de Hoge Raad 9 elementen benoemd op basis waarvan beoordeeld wordt of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een opdrachtovereenkomst. In die zaak oordeelde de Hoge Raad dat de Deliveroo-bezorgers werknemers zijn, geen zelfstandigen.
Om hetzelfde vraagstuk heeft vakbond FNV een rechtszaak aangespannen tegen Uber. Maar in die zaak ontstond er discussie over die 9 zogenoemde gezichtspunten. Hoe moest dat worden gelezen? Is het een rangorde? Weegt het ene punt zwaarder dan het andere? Vooral over het negende punt, ondernemerschap, werd veel gediscussieerd. Hoe gedraagt de persoon zich in het maatschappelijk verkeer? Heeft iemand meer opdrachten, doet diegene aan acquisitie, et cetera. Het Hof dacht dat dit punt pas meespeelt als je er niet uitkomt met de andere gezichtspunten.
Het Hof stelde, zoals dat dan heet, prejudiciële vragen aan de Hoge Raad. Diens uitleg was: er zit geen rangorde in die 9 gezichtspunten. Of een overeenkomst een arbeidsovereenkomst is, hangt af van alle omstandigheden die samen moeten worden bekeken – alle 9 punten samen dus. Het criterium 'ondernemerschap' telt dus even zwaar als de andere zzp-criteria.
Nieuwe zzp-wet aangepast
Toen deze zaak speelde, kwam het toenmalige kabinet met een nieuw wetsvoorstel: Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR). Die wet moet duidelijkheid geven over het aanmerken van iemand als zzp'er of als werknemer. De inhoud van die wet zijn die 9 gezichtspunten van de Hoge Raad. Maar, die ging er vanuit dat er sprake was van een rangorde. Na de extra uitleg van de Hoge Raad moest het wetsvoorstel opnieuw op de schop.
"Het is wel vaker zo dat de praktische invulling bij wetgeving gedaan wordt door de rechtspraak", zegt Ritmeester. "Dus het is in die zin niet zo heel gek dat het op deze manier gaat. Het is meer dat het wetsvoorstel iets probeert te regelen dat eigenlijk nu al geregeld is door de rechtspraak. En de vraag is dan, heb je dat nodig of gaat het elkaar in de wielen rijden? Ik denk dat laatste, dat het weer extra onduidelijkheden gaat opleveren."
Tips voor HR
"Je ziet dat er een heroriëntatie heeft plaatsgevonden van heel veel overeenkomsten", zegt Ritmeester. "Waar men jarenlang zzp-contracten verlengde, wordt er nu beter nagedacht: waarom wil ik hier eigenlijk een zzp'er voor inschakelen?"
Dat is ook meteen de tip die de arbeidsrechtadvocaat wil meegeven aan HR. "Als iemand binnen de organisatie aangeeft een zzp'er te willen inhuren, vraag je dan het volgende af":
- Is het echt nodig voor de organisatie?
- Is het wel echt een zzp-rol?
- Hebben we geen interne kandidaat die dat werk ook kan verrichten?
- Wat is de langetermijnverwachting?
Bij randgevallen, waarbij een opdracht ook een arbeidsovereenkomst zou kunnen zijn, tipt Ritmeester om het gesprek aan te gaan over de vergoeding. "Bij een herkwalificatie wordt die vergoeding namelijk het basisloon en komen daar nog alle premies en het pensioen bovenop. En dan kan het behoorlijk duurder worden."
Beluister de podcast voor meer duiding en achtergrondinformatie voor HR.
Nieuwe aflevering: elke eerste woensdag van de maand
Deze podcast is onderdeel van een serie. Nieuwe afleveringen verschijnen iedere laatste woensdag van de maand. De volgende aflevering komt uit op woensdag 28 januari 2026, dan met arbeidsrechtadvocaat Pascal Willems.
Volg de (gratis) podcast HR-Rechtspunt
Volg deze HR-rechtspunt podcast op Spotify en Apple Podcasts. Je kunt daar deze en eerder uitgezonden afleveringen gratis beluisteren. Volg ook het Spotifykanaal van PW.
