Invoering zelfsturing: zo werkt het wel

Door als organisatie over te stappen op zelfsturing geef je teams de volledige verantwoordelijkheid voor het resultaat, in plaats van hun gedrag met protocollen en regels van bovenaf te sturen. Het primaire proces in de organisatie wordt daarmee het leidende principe, en de manager is faciliterend in plaats van controlerend.

Invoering zelfsturing: zo werkt het wel

Steeds meer organisaties overwegen zelfsturing in te voeren. Zij laten zich daarbij onder andere leiden door succescases, zoals Buurtzorg. Deze zorginstelling groeit als kool en oprichter Jos de Blok vertelt over de hele wereld zijn succesverhaal.

Voordelen zelfsturing

De invoering van zelfsturing kan grote positieve gevolgen hebben. Medewerkers zijn meer betrokken en bevlogen. En dat leidt weer tot meer tevreden klanten. Er kan sneller ingespeeld worden op veranderende klantwensen en technologische ontwikkelingen.

Ruimte geven

In een zelfsturende organisatie zijn de teamleden gezamenlijk verantwoordelijk voor het teamresultaat. Zelfsturing kan alleen werken wanneer dat gebeurt vanuit de juiste motivatie: vanuit een oprecht geloof dat de organisatiedoelen beter bereikt worden wanneer professionals alle ruimte krijgen om hun werk te doen, niet gehinderd door onnodige regels en protocollen. Om zelfsturing echt te laten werken, moeten alle geledingen binnen de organisatie bovendien honderd procent bereid zijn er aan mee te werken.

Randvoorwaarden invoering zelfsturing

Maar wat zijn nu randvoorwaarden en succesfactoren om zelfsturing in te voeren? Astrid Vermeer ondersteunt sinds 1981 organisaties bij de overstap naar zelfsturing als medeoprichter van het Instituut voor Samenwerkingsvraagstukken (IvS). Zij gaat in op 12 cruciale punten voor het succesvol invoeren van zelfsturing:

  1. Begin niet met zelfsturing om besparingen te realiseren
  2. Start alleen bij voldoende draagvlak binnen de organisatie
  3. Voer zelfsturing stapsgewijs in
  4. Richt teams zo in dat ze zelfstandig kunnen opereren
  5. Bekijk kritisch hoeveel managers de organisatie nodig heeft
  6. Laat managers teams faciliteren in plaats van controleren
  7. Zorg dat teams een beroep kunnen doen op teamcoaches
  8. Stel heldere doelen binnen duidelijke kaders
  9. Schrap zoveel mogelijk vaste procedures
  10. Vorm stafafdelingen om tot servicecenters die advies op maat geven
  11. Ondersteun teams bij staf- en managementtaken
  12. Laat teamcoaches teams ondersteunen bij conflicten

Deze 12 punten worden toegelicht in de whitepaper ‘Zo zorg je ervoor dat zelfsturende team werken’. Download de whitepaper over de invoering van zelfsturing hier.

Lees meer over

De redactie van PW. zorgt ervoor dat jij op de hoogte blijft van inspirerende en vooral betrouwbare vakinformatie over gerelateerde onderwerpen op gebied van HR en personeelsmanagement.

Optimaliseer hybride werken: van strakke afspraken tot de juiste tools

Optimaliseer hybride werken: van strakke afspraken tot de juiste tools

Hybride werken is het nieuwe normaal sinds het uitbreken van de coronapandemie. Maar waar staan we 4 jaar later? Tips van en voor HR.

Loopbaan-APK voor HR: dit helpt tegen werkdruk

Loopbaan-APK voor HR: dit helpt tegen werkdruk

Word je overladen met taken die snel tussendoor moeten? Werkdruk is een serieus probleem bij HR. Hoe kunnen managers en medewerkers zichzelf ontzorgen? In deze rubriek geeft loopbaanadviseur Jolan Douwes de oplossing.

Oplossing personeelstekort: investeer in werkgeluk voor meer productiviteit

Oplossing personeelstekort: investeer in werkgeluk voor meer...

Werkgeluk kan de sleutel zijn om personeelstekorten op te lossen. De 3M's (Meaning, Mastery en Membership) helpen daarbij, schrijft employee experience expert Heleen Mes.

Milou Verhoeven (TES Groep): 'Wees zichtbaar in de organisatie en word geen HR-loket'

Milou Verhoeven (TES Groep): 'Wees zichtbaar in de organisatie en...

In de Spotlight-rubriek geven collega's hun visie op het HR-vak en delen ze verschillende ervaringen. Dit keer: Milou Verhoeven, HR manager bij TES Groep.

AI-dilemma: wel of niet mee (laten) experimenteren?

AI-dilemma: wel of niet mee (laten) experimenteren?

Binnen de Rabobank adviseren onze collega's om ChatGPT niet te gebruiken voor werkgerelateerde doeleinden. Belemmeren we hiermee niet de ontwikkeling van onze medewerkers? Anne Doeser reflecteert op dit vraagstuk.

Podcast HR-Rechtspunt: mediation is toch niet zo vrijblijvend

Podcast HR-Rechtspunt: mediation is toch niet zo vrijblijvend

De werkgever die het advies van de bedrijfsarts om mediation in overweging te nemen naast zich neerlegt, wordt daarvoor door de rechter gestraft. Arbeidsrechtadvocaat Cindy Schroeten legt in de podcast uit hoe dat zit.

Steeds vaker delen organisaties hun personeelshandboek online,  ook voor employer branding en recruitment. Foto: Shutterstock

Personeelshandboek: van saai naar strategisch HR-instrument

Deze HR-professionals delen hun handboek bewust online, ook voor employer branding en recruitment. "Dit is geen operationeel maar een strategisch HR-instrument."

CSR: wacht niet op wettelijke verplichtingen voor duurzaamheid

CSR: wacht niet op wettelijke verplichtingen voor duurzaamheid

Ga aan de slag met de Corporate Social Responsibility (CSR). Het wordt namelijk steeds belangrijker, zowel voor opdrachtgevers en klanten als (potentiële) medewerkers, schrijft Hans van der Spek.