De VVD wil een totale deregulering van de arbeidsmarkt en sociale zekerheid. "De hervormingen moeten gericht zijn op werken meer lonend maken, mensen aan een baan helpen en nieuwe zekerheid creëren", zo is te lezen in het partijprogramma. "Dat betekent een nieuw belastingstelsel, zorgen dat de sociale zekerheid meer activerend wordt, langer doorwerken en het arbeidsrecht hervormen."
Hieronder worden de VVD-standpunten verder uitgewerkt:
Werken moet lonen
De typische liberale leus 'werken moet lonen' wil de VVD op verschillende manieren invullen:
- Zo wil de partij in een Koopkrachtwet vastleggen dat werkenden er ieder jaar in koopkracht méér op vooruitgaan dan niet-werkenden.
- Het stelsel van toeslagen, aftrekposten en heffingskortingen moet op de schop, waarbij de koopkracht van middeninkomens wordt verhoogd.
- De hervorming van de kinderopvang wordt doorgezet. De kinderopvangtoeslag wordt afgeschaft en kinderopvang wordt bijna gratis voor werkende ouders. Op termijn wil de VVD de vierde en vijfde dag kinderopvang volledig gratis maken om voltijds werkende ouders tegemoet te komen. Ouders die meer uren werken, krijgen voorrang.
- Bijstandsgerechtigden die aan de slag gaan, mogen als dat nodig is tot 6 maanden na het beginnen met een voltijdsbaan een bedrag claimen dat hun inkomen aanvult tot het niveau dat ze hadden.
- De VVD wil tweeverdieners een werkbonus geven. Ook wil de partij de Wet onderscheid arbeidsduur versoepelen, waardoor werkgevers de ruimte krijgen om meer werken te belonen.
- De koppeling tussen het minimumloon en uitkeringen wil de VVD loslaten. Op die manier stijgen de uitkeringen, met uitzondering van de AOW en regelingen voor arbeidsongeschikten, mee met de inflatie in plaats van met de lonen.
Hogere lonen in Groei- en Ondernemersakkoord
De overheid moet met het bedrijfsleven en de sociale partners een zogenoemd Groei- en Ondernemersakkoord sluiten, vindt de VVD. Daarin willen ze de ondernemerslasten verlagen, voor langere termijn zekerheid bieden aan het bedrijfsleven en de lonen verhogen.
Meedelen in winst
"Het is goed als werknemers kunnen meedelen in de winst van het bedrijf waarvoor zij werken", aldus het partijprogramma van de VVD. De partij wil het meedelen aantrekkelijk maken voor alle bedrijven, door het belastingtarief te verlagen en het moment van het betalen van de benodigde belasting naar achteren te schuiven. Iets wat nu alleen nog mogelijk is voor voor start- en scale-ups.
Hogere reiskostenvergoeding
De partij wil dat de belastingvrije reiskostenvergoeding voor woon-werkverkeer jaarlijks wordt aangepast aan de stijgende kosten, 'zodat werken niet duurder is dan thuiszitten'. De partij wil dat in alle cao's afspraken worden gemaakt over de reiskostenvergoeding.
Ruimere werkkostenregeling
De VVD wil dat ondernemers hun werknemers vaker kunnen belonen, zonder dat ze daar belasting over hoeven te betalen, bijvoorbeeld met een gezonde lunch, een kerstpakket of een sportabonnement. Voorwaarden die deze regeling te ingewikkeld maken, wil VVD schrappen.
Pensioen: langer doorwerken
De liberalen blijven achter de invoering van het nieuwe pensioenstelsel staan. "We geven mensen meer vrijheid bij de inrichting van hun pensioen en om te kiezen wanneer ze met pensioen willen gaan", staat in het verkiezingsprogramma.
Zo steunt de VVD de Wet herziening bedrag ineens, zodat mensen de mogelijkheid krijgen om een bedrag ineens op te nemen. En aan de andere kant wil de partij dat mensen zo lang mogelijk blijven doorwerken: "Iedereen is nodig op de arbeidsmarkt." Dit moet mogelijk worden gemaakt door in te zetten op Leven Lang Ontwikkelen. De pensioenleeftijd moet dan ook blijven meestijgen bij een stijgende levensverwachting.
Voor zware beroepen steunt de partij 'de inspanningen van vakbonden en werkgevers om tot een fatsoenlijke vroegpensioenregeling voor zware beroepen te komen'.
Leven Lang Ontwikkelen
Een leven lang ontwikkelen wordt de norm, als het aan de VVD ligt. Publiek bekostigde instellingen worden verplicht om hun onderwijsaanbod beschikbaar te stellen voor volwassenen en werkenden. De prioriteit ligt bij beroepen met schaarste, mbo en het midden- en kleinbedrijf.
Arbeidskrapte sturen via scholing
De liberalen willen hogescholen en universiteiten stimuleren om op te leiden voor de arbeidsmarktbehoefte en laten een deel van de bekostiging afhangen van het baanperspectief van afgestudeerde studenten.
Invoering van Zelfstandigenwet
De VVD wil voor zzp'ers een andere wet invoeren dan de wet die daarvoor nu op tafel ligt, de VBAR. De nieuwe Zelfstandigenwet van de VVD moet zelfstandigen duidelijkheid geven via 2 toetsen. "We voeren een rechtsvermoeden van werknemerschap in bij een laag uurtarief. En we komen tot een effectieve aanpak om schijnzelfstandigheid tegen te gaan."
Dat zzp'ers voorzieningen moeten treffen voor hun pensioen en arbeidsongeschiktheid, blijft wel staan.
Afschaffing tweede jaar loondoorbetaling bij ziekte
De VVD wil het risico bij zieke werknemers voor werkgevers beperken. Daarom wil het voor kleine werkgevers de termijn van 2 jaar loondoorbetaling bij ziekte inkorten.
Hervorming Wet verbetering poortwachter
Ook wil VVD de Wet verbetering poortwachter hervormen. De partij schrijft daarover: "Ondernemers krijgen meer zeggenschap in het re-integratieproces en kiezen vrijer hoe zij de begeleiding organiseren. We verminderen de verplichte bureaucratie en geven ondernemers de ruimte om samen met hun medewerkers te doen wat werkt."
Kennismigrantenregeling wordt toptalentregeling
De VVD vindt 'het toptalent uit het buitenland' en daarmee ook de kennismigrantenregeling belangrijk . "Tegelijkertijd komt het nog te vaak voor dat malafide bedrijven de regeling misbruiken", aldus de partij. Het wil daarom de regeling ombouwen tot een Toptalentenregeling gericht op buitenlands talent, dat essentieel is voor de kennisintensieve economie en groeitechnologieën. De 27%-regeling blijft in stand en de toelatingseisen worden aangescherpt, bijvoorbeeld via een aanvullende opleidingseis. Daarbij wordt rekening gehouden met de positie van start- en scale-ups.
Afschaffen CO2-rapportageplicht woon-werkverkeer
De liberalen willen de nationale CO2-heffing afschaffen en daarmee ook de CO2-rapportageplicht voor woon-werkverkeer. "We schrappen de verplichting voor ondernemers om bij te houden of hun personeel met de fiets, auto of het openbaar vervoer naar kantoor is gekomen. Ook moet het voor het CBS mogelijk worden om, als de ondernemer daar toestemming voor geeft, voor onderzoeksdoeleinden automatisch relevante gegevens over de onderneming uit te lezen, zodat het minder tijd kost deze informatie aan te leveren."
Versoepelen van Europese regels
De VVD wil dat bestaande Europese regels worden versoepeld. Het gaat dan om de AI-act, die grenzen stelt aan het gebruik van kunstmatige intelligentie, de privacywetgeving Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), de duurzaamheidsregels CSRD en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). De CSDDD is de EU-richtlijn die bedrijven verplicht om de negatieve impact van hun activiteiten op mens en milieu te onderzoeken, te voorkomen en aan te pakken.
Invoeren skillspaspoort
De partij van Yeşilgöz wil dat mensen makkelijker kunnen overstappen naar sectoren met grote tekorten, zoals defensie, zorg, techniek en onderwijs. Dat wil het doen door omscholing toegankelijk te maken, overstappers met een meerwerkbonus financieel te stimuleren, en overheidsinstanties met marktpartijen samen te laten werken om mensen van werk naar werk te begeleiden. "Ook statushouders gaan meer aan de slag in tekortsectoren", zo wil de VVD.
Om overstappen makkelijker te maken, wil het in samenwerking met de private sector een skills-paspoort invoeren, waarmee mensen kunnen laten zien wat ze kunnen.
Niet zomaar staken
In vitale sectoren, zoals de zorg en het openbaar vervoer, wil de VVD een minimumdienstverlening verplicht stellen bij stakingen. "Cruciale functies zoals spoedeisende hulp moeten doorgaan. Zonder plan daarvoor mag een staking niet plaatsvinden", vindt de liberale partij.
