Onduidelijkheid over arbeidsrelatie zzp'ers duurt voort

Sinds 1 mei 2016 vervangt de Wet deregulering beoordelingskader arbeidsrelaties (DBA) de Verklaring arbeidsrelatie (VAR). Die vervanging is geen succes en er moet weer nieuwe wet- en regelgeving komen. Het kabinet Rutte III is echter nog niet met een wetsvoorstel gekomen. Wat is de stand van zaken en wat zijn de vervolgacties?

Onduidelijkheid over arbeidsrelatie zzp'ers duurt voort

In tegenstelling tot de VAR die het fiscale risico bij de zzp’er legde, verdeelt de DBA het risico tussen zzp’er en opdrachtgever. Zij moeten namelijk bij grotere opdrachten afspraken maken via een modelovereenkomst. Met zo’n overeenkomst moeten opdrachtgever en opdrachtnemer aantonen dat er geen sprake is van schijnzelfstandigheid. Daarvoor moet de arbeidsrelatie voldoen aan drie criteria: de opdrachtnemer moet vrij vervangbaar zijn, de opdrachtnemer werkt niet onder het gezag van een opdrachtgever, en er is geen sprake van loon.

Onduidelijkheid over gezagsverhouding

De nieuwe wet leidde gelijk al na invoering tot onrust omdat sommige opdrachtgevers zzp’ers niet meer durfden in te huren. Ze vonden de Wet DBA te onduidelijk en dan vooral het criterium gezagsverhouding, waarbij opdrachtgevers risico kunnen lopen om naheffingen en boetes te betalen. Vervolgens zette het kabinet Rutte II de DBA op een laag pitje. De handhaving ervan werd met uitzondering van echt kwaadwillenden uitgesteld tot 1 januari 2018.

Nieuwe zzp-wetgeving

Het nieuwe kabinet Rutte III kondigde vorig jaar in het regeerakkoord aan met een opvolger van de Wet DBA te komen. Deze zou er vanaf 1 januari 2020 moeten zijn. Momenteel is er nog geen wetsvoorstel en de opvolger is dus nog niet in zicht. Wel is de handhaving verder uitgesteld tot 1 januari 2020. Deze is niet meer beperkt tot de meest ernstige gevallen, maar verbreed tot alle kwaadwillenden. Hierbij moet er opzettelijk een situatie van schijnzelfstandigheid zijn, waarbij een opdrachtgever weet of had kunnen weten dat het feitelijk gaat om een dienstbetrekking.

Laag en hoog zzp-tarief

Volgens het regeerakkoord moet een nieuwe wet enerzijds de opdrachtgever zekerheid bieden dat er geen sprake is van een dienstbetrekking en anderzijds schijnzelfstandigheid aan vooral de onderkant voorkomen. Een eerste maatregel daarvoor is het bepalen van wat een laag zzp-tarief is. Zo’n tarief in combinatie met een overeenkomst van langere duur of het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten betekent altijd dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Maatregel twee is een ‘opt-out’ voor de loonbelasting en werknemersverzekeringen. Deze zou mogelijk moeten zijn bij een hoog zzp-tarief gecombineerd met een kortere duur van de overeenkomst of het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten.

Opdrachtgeversverklaring

De derde maatregel uit het regeerakkoord is dat er voor zelfstandigen boven het ‘lage’ tarief een ‘opdrachtgeversverklaring’ komt. Deze geeft opdrachtgevers vooraf duidelijkheid en zekerheid bij het inhuren van zzp’ers. Ze krijgen de opdrachtgeversverklaring via het invullen van een webmodule. Deze module bestaat uit een aantal duidelijke vragen aan de opdrachtgever over de aard van de werkzaamheden. Voor deze webmodule wil het kabinet het criterium ‘gezagsverhouding’ verduidelijken. Het heeft aangegeven dit uiterlijk per 1 januari 2019 te willen doen.

Concrete stappen

Het kabinet heeft in een kamerbrief van 22 juni 2018 aangegeven dat het in het najaar van 2018 een aantal concrete stappen wil zetten. Het kondigde ook aan met een nadere uitwerking van de maatregelen te komen.

Modelovereenkomst gebruiken

Twijfelt u over een arbeidsrelatie met een zzp’er, dan kunt u in de huidige situatie een modelovereenkomst gebruiken. Het is handig om daarvoor eerst naar bestaande door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten te kijken. Deze vindt u in het Register overeenkomsten DBA.

Nog veel meer lezen over het inschakelen van zzp'ers? Download dan het e-book Wegwijs in Arbeidsvoorwaarden

Foto: Alexandr Ivanova | Pixabay

Zo maak je je personeelsbestand divers

Streef je naar een organisatie met meer kleur? Dan worstel je wellicht met enkele vragen. Bijvoorbeeld: hoe overtuig je kandidaten dat ze echt welkom zijn? Technisch consultancybedrijf de Fitch Group heeft hier ervaring mee.

Overname? Dit is wat er geldt voor uitzendkrachten

Overname? Dit is wat er geldt voor uitzendkrachten

Bij een overgang van onderneming, wat er geldt er dan voor uitzendkrachten? Gaan zij ook mee over?

Wijziging Participatiewet: meer uniformiteit

Wijziging Participatiewet: meer uniformiteit

De Participatiewet is aangepast om belemmeringen bij werkgevers weg te nemen. Daardoor moet het makkelijker worden om iemand met een arbeidsbeperking aan te nemen. Zo moet het aanvragen van subsidies of hulpmiddelen bij elke gemeente hetzelfde zijn.

Cédric Verschooten en Michael Neefs:  "We hebben dus betere kandidaten en minder bureaucratie, wat zorgt voor een betere ervaring."

Zo verbeterde en versnelde de Brusselse overheid het wervingsproces

Het Brussels hoofdstedelijk gewest weet met het initiatief Talent.brussels succesvol mensen aan te trekken voor overheidsbanen in tijden van enorme schaarste. De drijvende kracht daarachter is het HR-platform MyTalent, dat een persoonlijke...

Wet gelijke kansen bij werving en selectie - wat HR moet weten

Wet gelijke kansen bij werving en selectie - wat HR moet weten

Werkgevers moeten vastleggen hoe zij ervoor zorgen dat hun sollicitatieprocedure objectief verloopt, zodat er geen sprake is van discriminatie. Dat staat in het wetsvoorstel Wet gelijke kansen bij werving en selectie. Wat betekent deze wet voor HR?

Prinsjesdag 2022: 'Werk moet aantrekkelijker worden'

Prinsjesdag 2022: 'Werk moet aantrekkelijker worden'

Wat zijn de gevolgen van Prinsjesdag 2022 voor werkenden en werkgevers? Bij veel maatregelen staat vooral het financieel aantrekkelijker maken van werken centraal, zegt Christian Klein, adviseur Inkomensverzekeringen en duurzame inzetbaarheid bij...

WW-regeling op de schop: een overzicht

WW-regeling op de schop: een overzicht

Rutte IV wil de de WW gaan aanpassen en de verschillen tussen vast en flex verminderen. Doel is om zo de interne flexibiliteit en wendbaarheid van bedrijven te vergroten. Hoe ziet de regeling eruit en wat zijn de huidige regels voor de WW?

'Pensioencommunicatie hoort bij goed werkgeverschap'

'Pensioencommunicatie hoort bij goed werkgeverschap'

Pensioen is de duurste secundaire arbeidsvoorwaarde. Het is zonde als je je werknemers hier niet goed over informeert. "Zodra ze weten wat het inhoudt, vliegt de waardering voor de werkgever omhoog", zegt Hugo van Kuijeren van VLC & Partners.